Radio Rekord Świętokrzyskie mobilne Radio Rekord Świętokrzyskie
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjMyIiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg==
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjMyIiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg==

Dlaczego do tego doszło? 78 rocznica pogromu kieleckiego

Dlaczego do tego doszło? 78 rocznica pogromu kieleckiego

Atmosfera panująca w pierwszych miesiącach po II wojnie światowej była bardzo napięta. W wyniku nowego światowego ładu, przypieczętowanego w lipcu 1945 roku w Poczdamie, Polska stała się częścią bloku wschodniego. Nowe władze zaczęły wprowadzać swój nowy, komunistyczny ład. Ofiarami reżimu stało się podziemie poakowskie, Kościół Katolicki oraz Żydzi. 

Kielce, niewielkie prowincjonalne miasto, przed drugą wojną światową były miejscem osadnictwa ludności żydowskiej. W czasie okupacji Niemcy wywieźli dużą część mieszkańców do obozów koncentracyjnych. Po zakończonym konflikcie, ci którzy przeżyli, wracali do domów, aby sprawdzić czy ktoś z ich rodziny lub znajomych przetrwał ten trudny czas. 

Według badaczy naturalne napięcia społeczne były wzmacniane przez władze komunistyczne, którym obecność ludności żydowskiej była nie na rękę. Duży wpływ na nie mieli również funkcjonariusze służb bezpieczeństwa oraz zwierzchni im - towarzysze sowieccy.

Wszystko rozpoczęło się klika dni wcześniej, 1 lipca, gdy zaginął mały chłopiec, Henryk Błaszczyk. Natychmiast rozpoczęto poszukiwania. Mieszkańcy wpadli na trop, który rzekomo wskazywać miał ingerencję ludności żydowskiej w zaginięcie dziecka. Wkrótce Henio się odnalazł. Zdradził, że został porwany przez Żydów mieszkających na Plantach. Miał zostać przetrzymywany w piwnicy budynku o numerze 7. 

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjI5IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjI5IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Istnieje bardzo poważny błąd w zeznaniach chłopca. Ten budynek w rzeczywistości nie ma piwnic. Historycy uznają dwie opcje za prawdziwe. Albo Henryk skłamał, aby nie odczuć konsekwencji swojego kilkudniowego zniknięcia, albo został do tego przymuszony lub przekupiony. Rano, 4 lipca, zeznania chłopca zostały przyjęte przez milicję.

W kamienicy znajdującej się przy ulicy Planty znajdował się Komitet Żydowski, w którym schronienie otrzymywali Żydzi przebywający w Kielcach przejazdem. Do budynku wysłano patrol złożony z sześciu funkcjonariuszy. Następnie aresztowano mężczyznę, który miał rzekomo chłopca porwać i przystąpiono do przeszukania budynku. Po kilku minutach na miejscu pojawiło się kilkunastu milicjantów oraz tłum podburzonych mieszkańców. 

Po godzinie 10 pojawiły się oddziały Ludowego Wojska Polskiego oraz Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, które zamiast rozgonić gniewny motłoch, powodowały jeszcze większe napięcie. Żołnierze pod pozorem rewizji mieszkańców budynku rozpoczęli krwawą rzeź. Zabity został między innymi Seweryn Kahane, przewodniczący Komitetu Żydowskiego. Później wyciągnięto Żydów ze środka kamienicy. Na zewnątrz tłum dokonał samosądu, mordując kilka osób. Milicja nie zrobiła nic, aby temu zapobiec. Na miejscu próbowali interweniować księża z kieleckiej katedry, ale bezskutecznie. Około godziny 12 pojawił się nowy odział wojska, który rozgonił mieszkańców i zabezpieczył miejsce.

Po południu około godziny 13, spod Huty Ludwików ruszyła uzbrojona grupa robotników, która udała się w stronę Plantów. Tłum łatwo przerwał słaby kordon wojskowy i wdarł się do środka, gdzie przebywali ocalali Żydzi. Do aktów agresji dochodziło w całym mieście. Ofiarami padały osoby, które niesłusznie wzięto za wyznawców judaizmu oraz ich obrońców, w tym trzech Polaków. Zbrodni dokonywali także milicjanci. Dopiero około godziny 14 władze zareagowały na przemoc rozgrywającą się w mieście. Pogrom zakończył się około 18. 

Natychmiast aresztowano 100 osób, które zostały uznane za winne zbrodni, w tym 36 żołnierzy LWP oraz 6 funkcjonariuszy KBW. W pogromie życie straciło 40 osób, w tym 3 Polaków. Pogrzeb ofiar miał miejsce 8 lipca. 

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjI5IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjI5IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Władze państwowe potępiły antysemickie zajścia. Winą za zbrodnię obarczono podziemie poakowskie. Śledztwo przeprowadzono bardzo nierzetelnie. W czasie 10 procesów, 39 osób zostało oskarżonych, kilka otrzymało karę śmierci. Winni trafili również do więzienia, a wojskowych zdegradowano. Tylko komendant milicji Kuźniacki został skazany za niedopełnienie swoich obowiązków. Pozostali jak mjr Władysław Sochaj-Sobczyński z UB, zostali bezkarni. 

Do dzisiaj nie wiadomo jak wyglądał cały przebieg pogromu oraz co go spowodowało. Ówczesne próby wyjaśnienia tego wydarzenia przez działaczy PSL-u, w tym Stanisława Mikołajczyka spaliły na panewce ze względu na opór komunistów. Istnieją poszlaki jakoby został on wzniecony przez funkcjonariuszy UB, MO i same NKWD.  Mord miał za zadanie odwrócić uwagę od sfałszowanego wyniku referendum oraz zrzucić winę na działaczy podziemia poakowskiego. Obecnie Instytut Pamięci Narodowej za najbardziej pewną uznaje wersję o spontanicznym i przypadkowym wznieceniu pogromu. 

Przez lata wydarzenia z 4 lipca 1946 roku nie były upamiętnione. Zabronione było poruszanie tego tematu. Dopiero upadek socjalizmu w Polsce spowodował ponowne spojrzenie na tę sprawę. W 1990 roku z inicjatywy Lecha Wałęsy umieszczono pamiątkową tablice na budynku przy ulicy Planty 7. W 50 rocznicę zbrodni odsłonięto kolejną tablice upamiętniającą, a 10 lat później następną. 

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".

Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjI3IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjI3IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

#WieszPierwszy

Najnowsze wiadomości

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjM2IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjM2IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Najczęściej czytane

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjM3IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjM3IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Polecamy