Pierwszy raz „Wytopki ołowiu” zostały zorganizowane przez Muzeum Wsi Kieleckiej w 1993 r. Od tamtej pory każdego roku podczas tego wydarzenia eksperci zaznajamiają publiczność z dawnymi metodami hutnictwa rud metali nieżelaznych, a także prezentują eksperymentalny wytop ołowiu metodami staropolskimi. Wykorzystują do tego piec, wybudowany w skansenie według starych sztychów i przekazów historycznych.
W tym roku „Wytopki Ołowiu” odbędą się w Parku Etnograficznym w Tokarni 30 czerwca 2024 r. Będzie to XXXII edycja imprezy w której pokazy i rekonstrukcje staropolskich technik hutnictwa ołowiu stanowią od lat trzon wydarzenia. Nawiązują one do również do starożytnej tradycji dymarkowego hutnictwa żelaza, które rozwijało się dawniej w Górach Świętokrzyskich. Z górnictwa miedzi, ołowiu i srebra słynęły kiedyś okolice Kielc i Chęcin. Impreza realizowana w Parku Etnograficznym w Tokarni ma zatem historyczne i merytoryczne uzasadnienie. Według dr. inż. Zbigniewa Rubinowskiego było tu zlokalizowanych aż 25 kruszcowych pól górniczych oraz sześć hut i zakładów metalurgicznych metali nieżelaznych.
Ważnym elementem „Wytopków Ołowiu” są spotkania z dr Ireneuszem Suligą z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, który naukowym komentarzem wzbogaca pokazy prezentowane w skansenie. Także pokaz elektrolizy miedzi metodą Stanisława Ignacego Łaszczyńskiego, który w 2010 r. po raz pierwszy został zorganizowany w czasie „Wytopków Ołowiu”. W tym celu w skansenie zrekonstruowano elektrolizer miedzi według technologii dr Łaszczyńskiego. Ten pochodzący z Wielkopolski ziemianin - chemik i filozof, który studiował w Krakowie, a doktoryzował w Berlinie, opatentował w 1902 roku prostą i nowatorską metodę przemysłowej elektrolizy miedzi. Tą metodą Łaszczyński z bratem Bolesławem produkował miedź z rud uzyskiwanych w starych kopalniach w podkieleckiej „Miedziance”. Wśród jego licznych wynalazków był też sposób produkcji i konfekcjonowania materiału wybuchowego nazwanego miedziankitem. Dr Stanisław Ignacy Łaszczyński zginął 5 września 1939 roku w Kielcach. Został zastrzelony przez Niemców, gdy próbował bronić przed aresztowaniem parę młodych ludzi. Muzeum od lat przypomina postać wybitnego naukowca i wynalazcy, który w znaczący sposób przyczynił się do rozwoju światowego przemysłu.
Tegoroczne „Wytopki Ołowiu” odbędą się 30 czerwca w godz.11.00-16.00. Rozpocznie je Msza święta w kościele p.w. Matki Bożej Pocieszenia z Rogowa.
W programie:
- Wytop ołowiu z rudy, według tzw. „polskiego sposobu”, w zrekonstruowanym piecu hutniczym. Komentarz naukowy – dr inż. Ireneusz Suliga, metalurg z AGH w Krakowie.
- Bicie ołowianych „talarów chęcińskich” za pomocą pamiątkowego stempla A.D. 2024.
- Pędzenie dziegciu tradycyjną metodą „garnek na garnku”.
- Wypał węgla drzewnego w mielerzu. Cięcie drewna na „kozłach” z użyciem ręcznych pił typu „moja – twoja”.
- Pokaz elektrolitycznego otrzymywania miedzi metodą dr Stanisława Ignacego Łaszczyńskiego, według patentu z 1902 r.
- Zabytkowy Zakład Hutniczy w Maleńcu: Warsztaty kowalsko - odlewnicze dla dzieci i dorosłych (pokazy kucia gwoździ, podkówek, galanterii żelaznej; wykonywanie form w piasku odlewniczym, pokaz technik odlewniczych.
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej Patrioci i Fabrykanci Zagłębia Staropolskiego w strojach z okresu Powstania Styczniowego – artyleryjskie wystrzały armatnie.
- Grzegorz Kończyk - eksperymenty z pierwotną metalurgią miedzi, próba rekonstrukcji technologii wytopu miedzi z epoki kamiennej.
- Dariusz Wójcik /Grupa Moccus/ Rekonstrukcja warsztatu wędrownego kowala i technik obróbki odkuwki żelaza z pieca dymarskiego.
- Muzeum Przyrody i Techniki „EKOMUZEUM” im. Jana Pazdura w Starachowicach: budowa świętokrzyskiej dymarki i odtworzenie starożytnego procesu wytopu żelaza z rud darniowych, na podstawie przesłanek badawczych archeologii.
- Ryszard Skuza /Stowarzyszenie Twórców Ludowych/. Pokaz kucia i technik tradycyjnego kowalstwa ludowego.
Udział w wydarzeniu zapowiedziało 50 wystawców z rękodziełem oraz lokalnymi produktami.
Podczas wydarzenia Fundacja "Pokonaj raka" wspólnie ze Świętokrzyskim Centrum Onkologii zorganizują IV Piknik zdrowia podczas, którego będzie można skorzystać z bezpłatnych badań profilaktycznych (godz. 11.00-15.00) , między innymi mammografii i cytologii (cytomammobus) .
Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
§1. Rekord Grupa Mediowa sp. z o.o., zwana dalej Administratorem udostępnia swoim użytkownikom możliwość nieodpłatnego korzystania z Forum Internetowego w serwisie www.cozadzien.pl zwanym dalej Forum, w celu zamieszczania komentarzy i opinii na tematy zamieszczonych publikacji oraz związanych z nimi wymianą poglądów i dyskusją.
§2. Dostęp do Forum posiadają wszyscy użytkownicy publicznej sieci Internet, którzy korzystają z serwisu www.cozadzien.pl zwani dalej Uczestnikami Forum. W celu zamieszczenia komentarza pod publikacją Uczestnik Forum po zapoznaniu się z treścią Regulaminu Forum wypełnia treść w ramce dostępnej pod publikacją wraz z podpisem. Uczestnik Forum może także wyrażać swoje opinie poprzez głosowanie tzw. „łapkami” pod zamieszczonymi komentarzami, które to głosy zliczane są w sposób automatyczny i aktualizowane przy kolejnych odsłonach strony.
§3. Uczestnik Forum publikuje swoje komentarze i opinie wyłącznie na własną odpowiedzialność. Administrator nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za treści zamieszczane przez Uczestników Forum na łamach Forum.
§4. Niedopuszczalne jest umieszczanie przez Uczestników na łamach Forum treści sprzecznych z prawem, naruszających prawa osób trzecich, zawierających treści pornograficzne, wulgarnych lub obscenicznych, wzywających do nienawiści rasowej lub wyznaniowej lub etnicznej, naruszających godność człowieka, nawołujących do przemocy czy też propagujących przemoc w świecie rzeczywistym.
§5. Niedopuszczalne jest umieszczanie przez Uczestników na łamach Forum treści uznanych powszechnie za naganne moralnie, niezgodnych z zasadami współżycia społecznego, zawierających hejt, będących pomówieniami czy też celowo obraźliwych, w tym także oskarżeń i opinii szkalujących Administratora oraz naruszających dobre imię jego firmy, mediów, właścicieli i pracowników.
§6. Niedopuszczalne jest umieszczanie przez Uczestników na łamach Forum treści zawierających przekazy reklamowe, linki innych serwisów, treści będących reklamą, spamem oraz niezamówioną informacją handlową. Uporczywe zamieszczanie powtarzających się treści pod wieloma publikacjami a także komentarze nie związane w żaden sposób z publikacją i zbędne z uwagi na przedmiot dyskusji będą traktowane jako spam.
§7. Administrator zastrzega sobie prawo do usuwania treści, o których mowa w par. 4, 5 i 6 Regulaminu Forum a także innych wypowiedzi uznawanych przez niego za uciążliwe, jak również prawo do blokowania uczestnictwa w Forum w stosunku do osób naruszających postanowienia par. 4, 5 i 6 regulaminu. Wydawca może również przekazać pozostające w jego posiadaniu dane Uczestników Forum sądowi, prokuraturze, policji i innym uprawnionym organom państwa na potrzeby prowadzonych przez nie postępowań.
§8. Administrator prowadzi moderację automatyczną przez system antyspamowy wyposażony dodatkowo w filtr wulgaryzmów, który odpowiada za usuwanie treści zakwalifikowanych do tych kategorii. Moderacja ręczna stosowana jest w wyjątkowych przypadkach po analizie zgłoszeń wynikających z naruszeń par. 4, 5 i 6 oraz pozostałych zapisów regulaminu.
§9. Administrator zastrzega sobie prawo do wyłączenia Forum z treści prowadzonego przez siebie serwisu lub zmianę sposobu dodania komentarza w innych opcjach dostępnych pod ramką wpisu a także wyłączenia możliwości komentowania dla poszczególnych publikacji bez podawania przyczyn takiego działania.
§10. Administrator dołoży wszelkich starań w celu zapewnienia prawidłowego działania Forum oraz udzieli pomocy w rozwiązywaniu problemów dotyczących jego funkcjonowania.
§11. Uczestnicy Forum poprzez umieszczenie swoich komentarzy i opinii na stronach Forum zobowiązują się do przestrzegania Regulaminu Forum.
§12. Regulamin niniejszy obowiązuje od momentu jego opublikowania. Administrator zastrzega sobie prawo do wprowadzania zmian w niniejszym regulaminie. Wszelkie zmiany stają się obowiązujące w momencie ich opublikowania na stronie www.cozadzien.pl
