Podczas otwarcia wystawy głos zabrał prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki:
- W czasie II wojny światowej funkcjonariusze III Rzeszy odpowiadali za śmierć, jak szacują historycy, około 13 milionów osób. W tej liczbie nie liczą się żołnierze ginący na froncie. Za śmierć tych 13 milionów osób odpowiadało kilkaset tysięcy funkcjonariuszy III Rzeszy. Po roku 1945 prokuratura RFN postawiła przed sądami 87 tys. z nich. Skazano tylko 6,5 tysiąca, a 182 dostało wyroki dożywotniego więzienia. Strasznie przerażająca arytmetyka i statystyka powojennych Niemiec – 13 milionów osób, 182 osoby skazane na dożywotnie wyroki więzienia.
Tematyka rozliczeń z niemieckimi sprawcami zbrodni z okresu II wojny światowej została podjęta w wystawie przygotowanej przez pracowników Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach. Ekspozycja składa się z 27 plansz podzielonych na dwie części. W pierwszej ukazano zasięg rozliczeń w poszczególnych krajach Europy. W tym również podzielonych Niemiec oraz Austrii. W drugiej znalazły się przykłady zbrodni i odpowiedzialnych za nie osób, które nigdy nie stanęły przed sądem lub zostały uniewinnione nawet mimo obciążających zeznań lub dowodów winy. Opisy zostały przygotowane w dwóch językach: polskim i angielskim.
Ściganie i karanie zbrodniarzy zostało ukazane za pomocą fotografii. Ujęcia z sal sądowych, dokumentacja zbrodni, czy powojenne zdjęcia zbrodniarzy, którzy wymknęli się wymiarowi sprawiedliwości, pochodzą z polskich i zagranicznych archiwów, muzeów, bibliotek oraz agencji prasowych. Na potrzeby wystawy wykorzystano fotografie z około 60 różnych źródeł. Oprócz pochodzących z Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej oraz innych polskich instytucji, znajdą się materiały pochodzące z bibliotek, muzeów, miejsc pamięci (np. byłych obozów koncentracyjnych), archiwów państwowych i miejskich, instytutów naukowych, czy agencji prasowych z: Austrii, Belgii, Danii, Grecji, Holandii, Izraela, Kanady, Łotwy, Francji, Norwegii, Serbii, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Włoch. Duża część materiałów pochodzi z niemieckich archiwów (Bundesarchiv oraz archiwów regionalnych).
Dotychczas w bogatej już ofercie wystaw opracowanych przez pracowników Instytutu Pamięci Narodowej nie ma wystawy w całości dotyczącej wskazanej tematyki. Jest to o tyle istotne, że zbrodnie niemieckie popełnione w okupowanej Polsce są jednym z najważniejszych obszarów badawczych oraz popularyzatorskich IPN, a ściganie zbrodni popełnionych na narodzie polskim należą do zadań pionu prokuratorskiego.
- Autor scenariusza wystawy: dr Michał Zawisza
- Współpraca: Edyta Krężołek, Ilona Religa-Gola, Jakub Mularczyk
- Projekt graficzny: Urszula Smoleń
- Recenzent: dr Paweł Kosiński
